العودة الى قرية صرعه | השיבה לסַֿרְעה | The Return to Sar'a

סיור בכפר הפלסטיני ההרוס סַֿרְעה (וידאו קצר) - תרגום לאנגלית ועברית
קיבוץ צרעה ממוקם כ-2 ק"מ מהכפר לכיוון דרום-מערב, אך הוא בנוי על אדמות הכפר דיר אבאן ולא אדמות סֿרעה. אבל לפני שעבר למקום הנוכחי, התחיל קיבוץ צרעה את דרכו בכפר סֿרעה, כאשר מייסדי הקיבוץ עלו ב- 7.12.1948 לשטח הכפר ותפסו את ביתו של המח'תאר עבדאללה אבו לטיפה, שהיה על גבעה נפרדת מול מרכז הכפר, והפכו אותו לחדר האוכל ולמקום התכנסות שלהם. אחר כך הקימו בתים ארעיים מסביב לו ושהו במקום כמה חודשים לפני שירדו למקום הנוכחי של הקיבוץ. חברי הקיבוץ לקחו חלק בשמירה מסביב לסֿרעה כדי למנוע מתושבי הכפר לחזור לבתיהם. בית המח'תאר, שחברי הקיבוץ נהגו לקרוא לו בית השיח', נהרס בשלב מאוחר, ביחס לשאר הכפר, כנראה בשנות השבעים, ובמקומו בנה הקק"ל את "מצפה צרעה". סוג של במה מוגבהת בנויה מלוחות עץ עבים, ומתחתיה חדר בנוי אבן, כשחלק מהאבנים נלקחו, ככל הנראה, מביתו של המח'תאר הפלסטיני של סֿרעה, שהרסו לא מכבר.
جـولة في القـريـة الفلسطينيـّة المهجّرة صَـرْعـة (فيديو قصير) - ترجمة للانجليزية والعبرية
في منتصف تموز\ يوليو1948، تم احتلال بضع قرى تقع على مشارف القدس، وذلك في إطار عملية داني. ويفيد كتاب "تاريخ حرب الاستقلال" أنه أُعطي "دور مهم" في إطار العملية للواء هرئل، الذي نشط في القطاع الشرقي لعملية داني. ووقعت صرعة، التي كانت القوات المصرية تدافع عنها، تحت الاحتلال في 13-14 تموز\ يوليو في أثناء اجتياح سهل اللد- الرملة، الواقع إلى الغرب منها. وقد احتلت الكتيبة الرابعة التابعة للواء هرئيل صرعة، تمهيدا للهجوم على قرية عرتوف المجاورة التي كانت تدافع عنها "قوات غير نظامية" وبضع عشرات من الجنود المصريين.
Tour at the destroyed Palestinian village of Sar’a - short video
English and Hebrew Translation
17.10.2014